در حالی که زمان اندکی تا ضربالاجل مذاکرات هستهای ایران و گروه موسوم به 1+5 باقی مانده، گمانهزنیهای متعددی در مورد روند مذاکرات و همچنین سرنوشت این گفتوگوها مطرح شده است.
«کلسی دونپورت» مدیر بخش سیاست عدم اشاعه انجمن کنترل تسلیحات آمریکا که مذاکرات را از نزدیک دنبال کرده و موسسهای که در آن فعالیت میکند بر سیاستگذاری هستهای واشنگتن اثرگذار است، با بیان اینکه هنوز زمان کافی برای رسیدن به توافق جامع هستهای وجود دارد، گفت شکست مذاکرات جزو گزینههای طرفین نیست.
وی در این رابطه گفت: «مذاکرهکنندهها هنوز زمان کافی برای حل موضوعات باقیمانده و رسیدن به یک توافق جامع دارند. هنوز هم میتوان تا 24 نوامبر (سوم آذر) به توافقی خوب رسید. البته لازمه این امر، انعطافپذیری هر دو طرف است.»
وی افزود: «اگر مذاکرهکنندهها بتوانند بر سر برخی از موضوعات مهم باقیمانده، از جمله ظرفیت غنیسازی و ترتیب کاهش تحریمها، به پیشرفت برسند، میتوان تمدید مذاکرات را توجیه کرد. ترک میز و پایان گفتوگوها، جزو گزینهها نیست. تنها راه برای پایان دادن به این بنبست و رفع دغدغههای ایران و 1+5، رسیدن به یک توافق خوب است.»
این کارشناس ارشد آمریکایی در امور منع اشاعه، در توضیح توافق خوب هم گفت: «یک توافق خوب، توافقی است که برنامه هستهای صلحآمیز محدودی را برای ایران حفظ کرده و در عین حال تمهیدات نظارتی و راستیآزمایی را برای رفع نگرانیهای جامع جهانی نسبت به اینکه برنامه هستهای ایران کاملا صلحآمیز بماند، اجرایی کند. این توافق همچنین متضمن لغو مرحله به مرحله تحریمهای ایران و ارتقا وضعیت اقتصادی این کشور خواهد بود و در عین حال فرصتی را برای گفتوگوی میان ایران و ایالات متحده بر اساس منافع مشترک مهیا میکند.»
وی در ادامه با اشاره به تبعات شکست مذاکرات و احتمال افزایش تنشهای متقابل، گفت: «پایان دادن به مذاکره بدون حصول توافق، برای دو طرف فاجعهبار خواهد بود و ممکن است به بروز تنش میان طرفین منجر شود. در صورت شکست مذاکرات، هیچکس برنده نخواهد بود.»
دور تازه مذاکرات هستهای ایران و گروه موسوم به 1+5 در حالی روز سهشنبه در شهر وین اتریش آغاز شد که طرفین برای رسیدن به توافق جامع تنها تا روز سوم آذر زمان دارند. گفته میشود خودداری آمریکا از پذیرش لغو تحریمها، آنطور که در توافق موقت ژنو مطرح شده بود، از جمله اصلیترین موارد مورد اختلاف طرفین است.
پابرجا بودن اختلافات موجب شده تا بسیاری از تحلیلگران مسئله احتمال تمدید گفتوگوها را مطرح کنند. از آنجا که در توافق موقتی که در تیر ماه امسال تمدید شد، تنها یک بار امکان تمدید گفتوگوها پیشبینی شده، هنوز ساز و کار ادامه احتمالی مذاکرات پس از سوم آذر مشخص نیست.