با نزدیک شدن به سوم آذر ماه (24 نوامبر) اهمیت گذر لحظات بیش از پیش احساس می‌شود و زمان اهمیتی دوچندان می‌یابد، اما اگر بی خبری و اظهارات ضد و نقیض رسانه‌ها را نیز به این مصادیق اضافه کنیم، یافتن پیش‌بینی‌هایی نزدیک به واقعیت سخت‌تر خواهد شد.
امروز 25 آبان ماه در حالی که چند روز از مذاکرات عمان و امیدهایی که در برگزاری این دور از مذاکرات هستهای در کشور همسایه تقویت شده بود، می‌گذرد اما نتایج قابل توجهی از این دور از مذاکرات انتشار نیافته است و موج بی‌شمار تحلیل‌های امیدوارانه رمق خود را از دست داده است.
البته در این بین باید به خبری مبنی بر سفر وزیر خارجه عمان امروز به تهران اشاره کرد که حدس و گمانهای بسیاری در ذهن کارشناسان این حوزه متبادر می‌سازد که یکی از آنها این است که آیا باز هم طرف عمانی حامل پیامی از سوی مقامات آمریکایی است یا خیر؟!
در ادامه باید گفت با وجود آنکه جزئیاتی از محتوای نشست عمان از سوی مذاکره کنندگان و کشورهای متبوعشان منتشر نشده است، اما برای ارزیابی روند مذاکرات، توسل بر اظهارنظرها و تحلیل رسانه‌های خارجی و داخلی زوایای دید مختلفی در تحلیل دور گذشته و آتی مذاکرات هسته ای در اختیار ما قرار خواهد داد.
هرچند بر اساس اظهارات و تحلیل‌های صورت گرفته در مورد مذاکرات سه جانبه، نشانه‌هایی از پیشرفت وجود داشته که در دورهای پیشین چندان مورد انتظار نبوده‌است اما به صراحت و وضوح ، خبری از هیچکدام از مقامات رسمی دال بر دستیابی به نتایج مثبت منتشر نشده است گرچه این احتمال وجود دارد که طرفین برای کاستن از دامنه حاشیه‌های پیرامون مذاکرات هسته ای از انتشار برخی اخبار و اطلاعات در مورد توافق نهایی خودداری کرده اند.
نخستین و تنها سخنانی، که با لحنی حاکی از امیدواری مطرح می‌شود، اظهارات علنی معاون وزیر امور خارجه روسیه است، که شامگاه روز سه شنبه ۲۰ آبان (۱۱ نوامبر) با حضور در جمع خبرنگاران بیان کرده است.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، گفته که نسبت به توافق هسته ای ایران و گروه ۱+۵ قبل از مهلت ۲۴ نوامبر (۳ آذر)خوشبین است، وی تاکید کرده است که به دست نیامدن چنین توافقی، "بدترین نتیجه ممکن" خواهد بود.
هم‌چنین در سخنانی دیگر، فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه آلمان، هشدار داده است که اگر تا پایان مهلت تعیین شده برای توافق هستهای، دو طرف به توافق نرسند، رسیدن به چنین توافقی در سال آینده و پس از آن نیز بعید خواهد بود.
اشتاین‌مایر براین نکته تاکید کرده است که نظرات ایران و گروه 1+5 هرگز تا این حد به یکدیگر نزدیک نشده است، وی از طرف‌های مذاکرات خواسته است تا برای رسیدن به توافق از خود "انعطاف‌پذیری و اراده قاطع" نشان دهند.
از سوی دیگر از واشنگتن اظهارات جن ساکی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را می‌شنویم : "ما هنوز بر دستیابی به پیشرفت و دست یافتن به یک معامله پیش از پایان مهلت تعیین شده تمرکز داریم، هنوز برای این کار وقت هست."
هم‌چنین خبرگزاری «رویترز» موضع آمریکا درباره این مذاکرات را بازتاب داده و می‌نویسد، در تازه ترین اظهارات پیرامون مذاکرات هستهای کاخ سفید تاکید کرده است که تمدید مذاکرات مورد بحث نیست، جن ساکی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفته است که کشورش مسأله تزریق گاز به سانتریفیوژ‌های مدل IR-5 را با ایران در میان گذاشته و این مسأله حل شده است.
در کنار چنین تحلیل‌ها و سخنانی رسانه های دیگر خارجی چون جروزالم پست، شین‌هوآ و العربیه سخنان نه چندان خوشبینانه‌ای را منتشر می‌کنند.
" جروزالم پست "به نقل از یک مقام ارشد ایرانی، از پیشرفت اندک مذاکرات عمان سخن گفته و می‌نویسد، یک مقام عالی‌‌رتبه ایرانی پس از پایان مذاکرات عمان اظهار داشته، در این گفت‌و‌گو‌ها، پیشرفت اندکی حاصل شده است.
"الشرق الاوسط"، در گزارش خود با عنوان مذاکرات هستهای در فضایی از ابهام و انتظار می‌نویسد، هر چند که به گفته یک منبع نزدیک به تیم مذاکره کننده هستهای، ایران در پیغامی به آمریکا اعلام کرده است که تنها برای شنیدن به مسقط می رود و هر آنچه باید می گفت را در مذاکرات پیش از این بیان کرده است اما به نظر می رسد روزهای آینده برای دیپلمات ها روزهای سختی خواهد بود.
به گزارش "الشرق الاوسط"، مقامات عمانی اعلام کرده اند؛ طرف‌های مذاکرات سه‌جانبه اعلام آمادگی کردند که تا پایان حل اختلافات میان آنان در موضوع پرونده هستهای در مسقط باقی بمانند، اما آیا واقعا اختلافی در پایان نشست مسقط حل شده است؟
خبرگزاری "شین‌هوآ": از اختلاف نظرهایی سخن به میان می‌آورد که چشم‌انداز حصول توافق هستهای ایران را تیره کرده است، این خبرگزاری چینی در گزارشی می‌نویسد، گرچه طرفین متعهد شدند نهایتا ظرف یک سال به راهکاری جامع برای پایان دادن به مناقشه هستهای در مذاکرات ۱+۵ دست یابند ولی این مهلت ۲۴ نوامبر(سوم آذر) به پایان می‌رسد.
مقام های سیاسی اروپایی نیز در نامه ای که به عنوان یادداشت در روزنامه انگلیسی گاردین به چاپ رسیده است در آستانه برگزاری مذاکرات عمان با تشریح تبعات مثبت و منفی مذاکرات کنونی متعقدند که در صورت به نتیجه نرسیدن کسانی که با روند دیپلماتیک مخالفند فرصت بیشتری برای تخریب این روند در اختیار خواهند داشت.
فریادهای اسرائیل بر سر 1+5
روزنامه اسرائیلی هاآرتص یادآور شد: "یووال استاینیتز" وزیر امور امنیت اسرائیل شب و روز در حال تماس های سری و محرمانه با کشورهای 1+5 است تا مانع از توافق بد با ایران شوند.
این چنین صحبت هایی شاهدی بر این نکته است که خود مقامات غربی نیز با کارشکنان توافقات هسته ای آشنایی دارند، غربی ها علی الخصوص آمریکایی ها که تحت تاثیر هم پیمانان اسرائیلی خود هستند باید این نکته را مد نظر داشته باشند که مخالفان توافقات من جمله صهیونیست‌ها برخلاف بحث‌هایی که مطرح می‌شود، معتقدند توافق اگر به نفع آمریکا هم باشد نباید با ایران انجام شود، چرا که به ضرر صهیونیست‌ها است.
اما در گمانهای دیگر شبکه صهیونیستی آی.۲۴ در گزارشی در مورد احتمال توافق گروه ۱+۵ با ایران، از خوش‌بینی روسیه و تردید آمریکا خبر می‌دهد، بنا بر این گزارش آیا می‌توان اظهارات ریابکوف ،معاون وزیر امور خارجه روسیه را مهر تاییدی بر صحت این ادعا دانست؟
که در این صورت این گزینه به ذهن می‌رسد که دولت آمریکا از حصول توافق هسته ای با ایران دچار تردید شده است؟
در جهت تقویت این فرض باید این نکته را مد نظر قرار داد که هرچند دولت باراک اوباما در شرایط اضطرار برای دستیابی به توافق هسته ای است اما از طرف دیگر باید توانایی پاسخگویی به انتقادات سخت جمهوریخواهان را نیز داشته باشد، از این روست که با وسواس و حساسیت بی شائبه ای روند مذاکرات را دنبال می‌کنند و به قولی حاضر به مذاکره به هرقیمتی نیستند.
رئیس جمهوری آمریکا در این مقطع زمانی باید با نشان دادن توانمندی بیشتر در مقابل صهیونیست‌ها که تلاش دارند مانع شکل‌گیری هرگونه توافقی شوند و هم چنین منتقدین قدرتمند جمهوریخواه خود در داخل کاخ سفید روند توافقات را تسریع بخشد و نام نیکویی از خود و حزب دمکرات درعرصه سیاست خارجی ایالات متحده بر جای گذارد.
در همین راستا شایان ذکر است که علی رغم گام‌های مثبت و ارزنده ایران در مسیر مذاکره و شفاف سازی و باقی نگذاشتن بهانه برای تداوم تحریم‌های غربی ، اما دولت اوباما تحت فشار مجلس سنای نمایندگان و لابی های صهیونیستی به صورت رسمی اعلام کرده است که تحریم ها را تعلیق خواهد کرد و توافق جامع با ایران به معنای برداشته شدن همه تحریم ها به صورت یک جا نخواهد بود؛
آنها می گویند برداشته شدن همه تحریم ها اقدامی است که باید در انتهای اجرای روند توافق نامه انجام شود نه در ابتدای آن در حالی که مذاکره کنندگان ایرانی همواره اعلام کرده اند که تنها خواستار لغو تحریم های ضد ایرانی هستند و تعلیق تحریم ها مورد قبول نیست.
هرچند جمهوری اسلامی ایران بار سنگین تحریم های ظالمانه را به دوش می کشد اما در عرصه منطقه‌ای و در مقابل قدرت‌های مداخله گر غربی توانسته است نقشی مهم و اثر گذار داشته باشد.
مقامات ایرانی برای این که توافقی حاصل شود که به موجب آن در برابر شفاف سازی برنامه هسته ای اش تحریم ها لغو شوند، همواره بردبار بوده‌اند و به خوبی بر این نکته واقف‌اند که حصول نتیجه نهایی تنها با صبر و شکیبایی توام با هوشمندی امکان پذیر است و در این زمینه توانسته اند نیازمندی سایر کشور‌ها به حضور جمهوری اسلامی ایران در حل مسائل غرب آسیا را به خوبی گوشزد کنند.