سینگالهای دو عضو اوپک، عربستان سعودی و کویت، مبنی بر اینکه میتوانند با بهای پایینتر نیز مبادله کنند و تمایلی به کاهش تولید ندارند، بر کاهش قیمت نفت اثرگذار بوده است.
نفت
عباس شهرابی - بهای نفت در هفتهای که گذشت به سیر نزولی خود ادامه داد. از علل این امر میتوان به عرضه فراوان این کالا اشاره کرد. همچنین، سینگالهای دو عضو اوپک، عربستان سعودی و کویت، مبنی بر اینکه میتوانند با بهای پایینتر نیز مبادله کنند و تمایلی به کاهش تولید ندارند، بر کاهش قیمت نفت اثرگذار بود. روز دوشنبه، 13 اکتبر، بهای برنت خام پیشخرید، به بشکهای 87.74 دلار کاهش یافت. این پایینترین بهای برنت خام پیشخرید از دسامبر 2010 تاکنون است. این در حالی است که بهای نفت پیشخرید( WTI (West Texas Intermediate تا بشکهای 84.68 دلار نیز پایین آمد. عربستان سعودی، بهواسطه نقشی که دارد، گفته میتواند بشکهای 80 دلار هم مبادله کند. در روز سهشنبه، 14 اکتبر، بهای برنت خام، با سقوط بیشتر، به 87.03 کاهش پیدا کرد. کویت نیز ادعا کرده تولید نفت خود را کم نمیکند و پیشبینی کرده بهای یک بشکه نفت تا آغاز زمستان به 76 دلار هم میرسد. نشست بعدی اوپک برای 27 نوامبر برنامهریزی شده است. این نشست اهداف سازمان را برای سال 2015 مشخص میکند. مسئله بالا یا پایین بودن بهای نفت نیست، بلکه توازن آن است. هنگامی که بهای نفت زیر بشکهای 100 دلار بیاید، کشورهای اوپک در موازنه بودجه خود، که به شدت وابسته به نفت است، دچار مشکل میشوند.
در هفته گذشته، میان مقامات نیز سردرگمی وجود داشت. شاهزاده سعودی، الولید بن طلال آل سعود، با انتشار نامهای در وبسایت خود، اظهار کرد باور ندارد عربستان سعودی اجازه دهد بهای نفت پایینتر از بشکهای 90 دلار بیاید. این شاهزاده که بیشتر بهخاطر سرمایهگذاری در اپل- Apple، Time-Warner و نیوز کورپ شهرت دارد، هشدار داد که 90 درصد بودجه عربستان سعودی به عواید نفتی وابسته است و تداوم کاهش بهای نفت ممکن است فاجعهآفرین باشد.
در این میان، یکی از اعضای اوپک، ونزوئلا، که در جناح دیگر طیف مخالفین و حامیان کاهش تولید نفت قرار دارد، خواهان جلسه اضطراری اعضای گروه برای تبادل نظر پیرامون کاهش قیمتهاست. اما کویت و عربستان توجهی به این درخواست ندارند. درحالی که کویت و عربستان سعودی میتوانند بهراحتی دو ماه بیشتر، بهای پایین نفت را تاب بیاورند و به همین دلیل تمایلی به کاهش تولید ندارند، تحمل این قضیه برای روسیه سختتر است. همانطور که نشریه اکونومیست خاطرنشان کرد، درحالی که رشد اقتصادی روسیه ضعیف است، کاهش بیشتر در بهای نفت میتوانند به شدت آسیبزا باشد. به هر حال، نفت و گاز 70 درصد از حجم کل صادرات روسیه و نیمی از بودجه آن را تشکیل میدهند. عرضه فراوان نفت تا حد زیادی به خاطر افزایش تولید در روسیه و ایالات متحده است. همچنین، رشد بالای نفت شیل (shale) در آمریکا، که تولیدات نفتی عربستان سعودی را تهدید میکند، منجر به افزایش عرضه نفت شده است. آمریکاییها از کاهش بهای نفت خرسندند.در هفتهای که گذشت، بهای خردهفروشی بنزین با 0.9 سنت کاهش، به گالونی 3.177 دلار رسید، رقمی که از فوریه 2011 پایینترین رکورد بوده است. در کل، بهای گاز امسال 50 سنت کاهش داشته است. در بسیاری از ایالات، قیمتها به کمتر از سه دلار برای هر گالون رسیده است. کارشناسان پیشبینی میکنند در هفتهای که در پیش است تا 30 ایالت در آمریکا، شاهد بنزین ارزانتر از سه دلار خواهند بود.
اما مشخص نیست این روند تا کی ادامه خواهد داشت. چندین بانک سرمایهگذاری بزرگ پیشبینی میکنند که سیر نزولی بهای نفت به زودی حول و حوش بشکهای 80 دلار متوقف میشود. بازگشت دوباره به سیر صعودی نیز ممکن است، زیرا WTI و برنت پس از اینکه روز سهشنبه 14 اکتبر به پایینترین حد خود رسیدند، عملکردی بهتر از قبل دارند. WTI کمی پایینترین از بشکهای 80 دلار هم رسید. اما روز جمعه، 17 اکتبر، پس از این ادعای گلدمن زاکس که بازارها با مازادعرضه نفت مواجه نیستند، مجدداً قیمت نفت بالا رفت. پیشروی دوروزه در قیمتهای WTI و برنت، با وجود سه هفته کاهش پیاپی، به آنها اجازه داد این کاهشها را جبران کنند. روز جمعه WTI با 42 سنت افزایش به 83.12 دلار برای هر بشکه، و برنت با 12 سنت افزایش به بشکهای 85.94 دلار رسید.